aurrezuzenketa

Bigarren analisia...

Bistan da ez genuela ariketa behar bezala ulertu. Analisi guztiak uztartu ditugu eraikenak izan behar duen ulerkera justifikatu ahal izateko... baina, azkenengo eztabaidak eta gero beste bide batetik jotzea determinatu genuen. Hala eta guztiz ere hona hemen analisitxoa, inori baliagarri izango bazaio.

Aurreanalisia

Hemengo analisi hau da, SACEM-etik erabili dezakeguna zer den deritzona. Ez dut gehiago gehitu nahi, nahikoa textu dator eta bertan.

ONGI ETORRI

Kurtsoa gogotsu hartzea inportantea da. Gustatuko litzaidake modu politean izatea... poema batekin. “Erlea”, euskaltzaindiak lauhilabetero argitaratzeko intentzioz argitaratu duen aldizkaria da. Badakit lehen bistan honek ez daukala arkitekturarekin zerikusia duen ezer iradokitzen, baina izan ezazue pazientzia, harren. Hona hemen Koldo Izagirreren olerki bat: Etxe bat.

Etxea egin liteke hatzez

Egin liteke arkatzez

Eta nahi izanez gero

Egin liteke akatsez

Edo gezaz edo gatzez

Eta zokoak zikin nahi dituenak

Egin lezake ikatzez

Baina dena garbi nahi badu

Egin dezala erratzez

(hautsa harrotuko baitu okerreko urratsez)

Etxea egin liteke aurrez edo atzez

Zuk egin zenezake arratsez

Etxea egin liteke zotzez

Egin liteke hotzez

Eta nahi izanez gero

Egin liteke zulotzez

Edo pozez edo zipotzez

Eta gerizpea nahi duenak

Egin lezake laiotzez

Baina guztizko bakea nahi badu

Egin dezala izotzez

(lagunak izutzeko mutur zorrotzez)

Etxea egin liteke luzez edo motzez

Zuk egin zenezake bihotzez

Etxea egin liteke putzez

Egin liteke zaputzez

Eta nahi izanez gero

Egin liteke asmo hutsez

Edo hontzez edo huntzez

Eta teilaperik behar ez duenak

Egin lezake bisutsez

Baina izara garbiak maite baditu

Egin dezala elurtzez

(ez luke aztarnarik utziko zimurtzez)

Etxea egin liteke zorrotzez edo kamutsez

Zuk egin zenezake masustez

Etxea egin liteke pertzez

Egin liteke aspertzez

Eta nahi izanez gero

Egin liteke ezin bertzez

Edo erdiz edo ertzez

Eta tristuran bizi nahi duenak

Egin lezake beltzez

Baina are tristeagoa nahi badu

Egin dezala ezetzez

(eta bere burua gabez betetzez)

Etxea egin liteke bakarrez edo jendetzez

Zuk egin zenezake amestez

Etxea egin liteke litsez

Egin liteke bitsez

Eta nahi izanez gero

Egin liteke banintzez

Edo zitzez edo zipitzez

Eta gotortasuna nahi duenak

Egin lezake bortitzez

Baina leihoduna izanen bada

Egin beharko du ibiltzez

(oinetakoak burubako iltzez)

Etxea egin liteke belarrez edo ihintzez

Zuk egin zenezake hitzez

Ederragoa da anitzez

Zure hitzez

Ate guztietako giltzez

Ematen du olerkiaren ideia okurritu zitzaion etxean lanean zegoela bere bi alabak builaka hasi ziren batean. Isil zitezen eskatu zien, faborez, etxe bat marraztu zezaten. Alaba nagusiak amonaren etxean, estalpean zegoen traktore bat marraztu zuen. Txikiak, 5 urtekoak, aldiz, zartagin beltz bat eta bi arrautza frijitu .

Argi dago badagoela gauzak ulertzeko moduan (eta etxearena, gainera gure ogibidearekin lotua egon daitekeen zerbait da), alde afektibo bat, eta horrek gauzen asoziatzera garamatzala. Argi dago baita, guk gauzak iradokitzen ditugun objektuekin identifikatzeko joera daukagula. Finean sentimendu soilak, ohi den bezala ulertzen baditugu, badute gauzak antzematerakoan berebiziko garrantzia.

Baina gu, teknikook, horrela eramaten utzi beharko genituzke sentipenak gure ogibidea burutzerakoan? Ez al dago dena neurtua? Ez al da baita, posible arkitekturaren beraren balio estetiko eta plastikoa modu zientifiko edo objektibo baten kuantifikatzea? Merezi al du, galdetzea horrek sortzen dituzten lotura intelektualak, beraiekiko ditugun menpekotasunakulertu aldera?

Kurtsoko azken entrega: Santoñako udaletxea

Ideiaren eskema

Ideiaren eskema azaltzeko pinturatxo bat egin dut, nolabait... Zaha Hadid-en marrazkiei omenaldi apal bat eginez. Egia baldin bada ere Zaha Hadiden arkitektura ez dudala bereziki atsegin bere marrazki eta errepresentazio grafikoak zoragarriak iruditzen zaizkit. Behin hori azalduta esan behar dut akaso proiektuak ez duela pinturatxoak erakusten duena bestelako konplikaziorik. Bueno, pista bezala, borobila dena zezen plaza da -ideia proiektuan integratzea da-eta ezkerraldeko mantxa iluna berriz itsasoa. Hemendik aurrera saiatuko naiz eguneroko aurrerapenak blogean jartzeko bezelakoak izatea.

Udaletxearen aurrentrega

Hona hemen, pixka bat berandu, egia da, nire proiektuaren aurrentrega, berria da azkenean, guztiz aldatu dut, eta gutxinaka eskegitzen joango naiz aurrerapenak. Portzierto, uste dut eskegi gabe neukala nire azkenengo minipraktikaren emaitza. Hor doa.

Zuhaitz urbanoa

Zientzia fakultatea Santoñan

Lehioa Santoñako gartzelan

Gartzelak?

Gartzelen inguruko ikuspuntua, Piotr Kropotkin pentsalari anarkistaren eskutik, bertan azaltzen dizkigu bere ustez gartzelak dituen funtzionamendu eta helburuak. Oso interesgarria, gazteleraz ordea. Link bat jarriko dut, den dena hemen ez jartzearren.
http://neopanopticum.wordpress.com/2006/07/17/las-carceles-y-su-influencia-moral-sobre-los-presos-p-kropotkin-2/

Zeru eraikia

Felix Candela

Proiektu txikaren Birplanteamendua egitean liburutto bikain bat erori zit esku artera: Dragomir eta Georghiu arkitektu errumaniarren Representation des structures espatiales. Guztiz gomendagarria. Bertan, besteren artean bere forma egituralak geometrian oinarritu zituzten arkitektuen lanen garapen geometrikoa azaltzen zaigu: Eero Saarinen, Eladio Dieste... eta batez ere Felix candela arkitektu espainiar bikaina. Eredu bezela hona hemen México D.F.-n proiektaturiko jatetxea. Oso fin eta elegantea. Buruan daukat baita ere Archigram-en hiti ibiltatia, zientzia-fikziozko munduarekin lerrokatuz...

Egitura espazialaren inguruko kezka (etaII): Espazio erregularki partitua

Aurrekoan idatzi nuen hexágono eta triangeluetan partitutako espazio erregularren ezaugarri eta propietateak. Ikusi genuen espazioaren maximizatzeko oso egokiak suertatzen zirela, eta baita ere beraien propietate egituralak ere ikasgai beharko luketela eraikuntza gure ofizio bezala aukeratu dugunontzat. Azterketa horretan pixka bat sakonduko dugu orain, baina beste aspektu batzuk kontuan izanik:erabilera, funtzioa eta helburua.

XX. mende hasieratik eta ia mende honen amaieraraino, estandarizazioa kezka nagusi bat izan da arkitekturaren bilakaeran. Arrazoi anitzak izan dira, baina gehien bat, baliabide mugatuz arkitektura aberats baten aitzinean, edota krisi garaietan instalazio duin batzuen bila joatea. Baita ere, noiz edo noiz, helburu estético soila ere bai. Horrela ikusi genuen, besteak beste, LeCorbusierren Maison Citrohan-en kasuan edo Hans Meier arkitektu sozialistaren etxebizitzetan. Ordea, hamarkadak aurrera joan hala, forma egitural berrien bila atera ziran aitzindariak, hauen optimizazioaren bila, hauen dibertsifikazioaren bila.

Buckminster Fuller eta ganga geodesikoa

Forma egituralen optimizazioaz, eta trama erregularrak aplikatzeaz kezka hartu zueneko lehenengoetarikoa Richard Buckminster Fuller izan zen. Bere ideiak ere eraikuntzaren estandarizazioaren ildotik zihoazan, trama hexagonal eta triangeluarren eskutik. Defenditzen zuen, egitura mota hoiek dirua aurrezten lagundu zezaketela, errezak baitziren produzitzen, errezak baitziren muntatzen, eta errezak baitziren garraiatzen.

Bere teoriak frogatzeko aukera izango zuen, Estatu Batuetako 1929-ko “Crack”-a eta II mundu gerraren tartean autoritateentzako enkarguak gauzatuz, bai zibilak eta bai militarrak: larrialdietako etxebizitzak, kanpaina hospitalak... ganga geodesikoz eginez.

Baina gerrak oparotasuna ekarri zion berriz estatu batuei, eta beste erabilera batzuk asmatu zitzaizkion ganga geodesikoari, besteak beste, aisialdirako programarik gabeko toki bikaina. Adibide bezala, Seattle-ko esposaketako Ford pabilioia, edota Montrealgo esposaketako AEB-en pabilioia.

Ganga geodesiko bat espazio diáfano bilakatzen zen, guztiz estalia, zeru eraiki bat berez. Erabilera aldetik malgua, eraikitzen erraza eta relatiboki merkea. Erabileraren malgutasunaren adibide, Cornwall-en aurki dezakegun negutegi-parke botánico erraldoia, Eden Project Ikosaedro trunkatuen garapenaz sortutako hainbat ganga geodesikoren maklaz sortua. Ganga geodesikoaren edertasun eta gaur eguekotasunaren eredu.

Megaegituralistak eta Montrealeko nazioarteko esposaketa

Egitura aldetik kezkatu ziren beste batzuk, megaegituralistak izan ziren. Defiizio honekin egitura masiboak planteatu zituzten arkitektuen multzo oso heterogeneoa aurkitu dezakegu, hasi archigram-etik eta jarraitu Japoniako metabolistekin. Hauek ere bazeukaten geometriarako eta estandarizaziorako jarrera, baina beste eskala guztiz ezberdin batean. Haientzat gainera, beste faktore bat sartzen zen jokoan:jarraikortasuna. Hau da, egiturari gauza berriak jartzearen gaitasuna ematea, infinitorainoko hazteko gaitasuna, malgutasuna.

Mogimendu megaegituralistaren gailurra Montrealgo 1967-ko nazioarteko esposaketan aurki dezakegu. Esposaketa hiri guztia zen egitura masiboarekiko monumentu bat. Montreal hiriak ere badu horretarikorik, bere lurrazpiko bulevar komertzialekin, eta bere portuko siloekin.

Esposaketa horretan aurkitu genitzaken leen aipaturiko ganga geodesikoa, parke guztian ibiltzeko monorraíl bat, Safdie-ren etxebizitza masiboak... eta balio bikaindun bi eraikin-egitura: Man the producer eta Man the explorer. Desbarats-en lana, tetraedro trunkatuz osoturiko egitura masiboa eta plataformaz ornitua. Espazio bikaina, malgua, zatiketarik gabea, eredu bharko litzatekeena, baita ere, gaur egun, ildo hori jarraitu naiko luketenei.